آسمان شب‌های گیلان از دود ناشی از سوزاندن کاه و کلش پس از برداشت برنج می‌سوزد و نظاره‌گر بر باد رفتن سرمایه مفید این استان است.

سوزاندن کاه و کلش پس از برداشت برنج از جمله رسم‌های غلطی است که از گذشتگان به جای مانده و هنوز در برخی از مناطق گیلان مردم و کشاورزان روستایی پس از برداشت محصول برنج خود کاه و کلش باقی مانده از آن را در یک مکانی جمع کرده و می‌سوزانند و خاکستر این سرمایه مفید را به باد می‌دهند.
اهمیت کار کشاورزان و نقش مهم آنها در اقتصاد استان و کشور بر کسی پوشیده نیست و چقدر زیبا و خوب می‌شد که اگر کشاورز پایان سرمایه و حاصل دسترنج خود را با سوزاندن و خاکستر کردن به باد نمی‌داد.

*ضرر اقتصادی ناشی از سوزاندن کاه و کلش برنج
رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در رشت با اشاره به ضرر ناشی از سوزاندن کاه و کلش برنج اظهار داشت: سوزاندن کاه و کلش موجب آلودگی شدید محیط زیست شده و ذرات معلق ناشی از آن بیماری برونشیت و سرطان ریه به همراه دارد.
اردشیر روحی ادامه داد: آتش زدن كاه و كلش در مزرعه، علاوه بر مشكلات زيست‌محيطي سبب از دست رفتن اين محصول با ارزش از چرخه بهره‌وري توليد و ضرر و زيان اقتصادي زياد به بخش كشاورزي مي‌شود.
وی با اشاره به اینکه گيلان داراي 238 هزار هكتار اراضي شاليكاري است، اذعان داشت: در سال‌هاي اخير تغيير شيوه خرمن‌كوبي و انجام آن در مزرعه سبب شده تا شاليكاران اقدام به سوزاندن كاه و كلش برنج در فصل برداشت كنند.
این مسئول با بیان اینکه در سال‌هاي اخير با عرضه تكنولوژي بسته‌بندي ماشيني كاه و كلش برنج، از ميزان آتش زدن كاه و كلش در فصل كاري تا حدودي كاسته شده است، خاطرنشان کرد: به منظور كاهش هر چه بيشتر اين امر بايد از آتش زدن كاه و كلش در فصل خرمن‌كوبي جلوگيري شود.
وي بسته‌بندي و نگهداري كاه و كلش را راهكاري مناسب و مفيد دانست و متذکر شد: عرضه بسته‌هاي كاه و كلش ضمن ايجاد درآمد اقتصادي براي خود در جلوگيري از آلودگي زيست‌محيطي و آسيب رساندن به خاك زراعي مزرعه بسيار تاثيرگذار است و شاليكاران مي‌توانند در اين راستا مشاركت كنند.
روحی کاه برنج را در فیبرسازی کاغذ و تولید مصالح ساختمانی تاثیرگذار دانست و تصریح کرد: از ساقه و ته‌مانده‌های کاه برنج می‌توان در پرورش قارچ خوراکی به عنوان بستر مناسب استفاده کرد.
به گفته وی، با جمع‌آوری کاه و کلش حاصل از برنج به همراه کود دامی تازه و یک نوع کرم خاکی می‌توان در گلخانه‌ها، خاک گلدان‌ها و خزانه‌های برنج استفاده کرد.

*فروش کاه و کلش مقرون به‌صرفه است
مشاور اقتصادی موسسه تحقیقات برنج کشور نیز در این زمینه به خبرنگار فارس عنوان داشت: باورهای غلط درباره سوزاندن کاه و کلش موجب آلودگی شدید هوای گیلان شده است.
غلامرضا خانکشی‌پور با بیان اینکه سوزاندن کاه و کلش هیچ منفعت اقتصادی برای کشاورزان و برنج‌کاران ندارد، افزود: باید جریمه‌های زیست‌محیطی در این زمینه اعمل شود.
وی فروش کاه و کلش را برای خانواده کشاورز مقرون به‌صرفه دانست و گفت: کاه و کلش سرمایه‌ای است که کشاورزان می‌توانند پس از برداشت و استفاده درست و فروش آن به اقتصاد رفاهی خانواده کمک کنند.
این مسئول، ابراز داشت: کشاورزان باید از سوزاندن بقایای برنج در مزرعه خودداری کنند و کاه برنج پس از خرمن‌کوبی را جمع‌آوری کرده و از آن استفاده بهینه کنند.

*روش سوزاندن را قبول ندارم
یک کشاورز گیلانی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس دلیل سوزاندن بقایای برنج خود را بر اساس یک باور قدیمی مبنی بر تقویت کردن زمین کشاورزی دانست.
این کشاورز 53 ساله که نخواست نامش فاش شود، اظهار داشت: روش سوزاندن را قبول ندارم و مسئولان می‌گویند می‌شود از کاه و کلش استفاده بهتر کرد و من هم تصمیم دارم از امسال کاه و کلش برنج خود را به فروش برسانم.

*کاه و کلش خوراک خوبی برای دام‌هاست
کشاورز دیگری که در حال خرمن‌کوبی برنج خود بود نیز عنوان داشت: سوزاندن کاه و کلش هوا را آلوده می‌کند حتی گاهی که دود ناشی از آن به هوا بلند می‌شود خانواده‌های ما نیز عذاب می‌کشند.
قربانعلی محرمی افزود: بهتر است به جای سوزاندن کاه و کلش از آنها استفاده‌های دیگری کنیم و این کاه و کلش خوراک خوبی برای دام‌ها محسوب می‌شود.

*دوره آموزشی برای مفید بودن کاه و کلش برگزار شود
یک کشاورز دیگر نیز که با سوزاندن کاه و کلش مخالف بود، گفت: این کار هوا را به قدری آلوده می‌کند که نفس کشیدن سخت می‌شود.
رمضانعلی بیگدلی اظهار داشت: مسئولان باید کشاورزان را بیشتر توجیه کنند که از کاه و کلش چه استفاده‌هایی می‌شود کرد.
وی با اشاره به اینکه اطلاع‌رسانی در زمینه استفاده‌های مطلوب از کاه و کلش کم است، اذعان داشت: هنوز بسیاری از کشاورزان نمی‌دانند چگونه می‌شود از کاه و کلش در زمینه‌های دیگر استفاده مطلوب کرد که برای آنها نفع اقتصادی داشته باشد.
این کشاورزی گیلان افزود: بهتر است کارشناسان کشاورزی با برگزاری یک دوره آموزشی در این زمینه مزایای نسوزاندن و مضرات سوزاندن کاه و کلش را برای کشاورزان بیان کنند تا آنها بیشتر در این زمینه اطلاع داشته باشند و از سوزاندن کاه و کلش خودداری کنند.